Geschiedenis

De parochie is bij decreet van 2 maart 1825 canoniek opgericht door Mgr. Johannes Zwijsen, eerste aartsbisschop van Utrecht na herstel van de kerkelijke hiërarchie. Antonius abt, ook wel genoemd Antonius de kluizenaar werd in het jaar 251 in midden Egypte geboren. Van zijn levensverhaal is veel bewaard gebleven dank zij zijn vriend, de H. Athanasius, die destijds bisschop was van Alexandrië. Als christenen leefden Antonius en zijn ouders zeer geïsoleerd tussen de merendeels heidense Egyptenaren. Toen zijn beide ouders hem op 20-jarige leeftijd ontvielen, besefte hij al de vergankelijkheid van het leven en trok zich terug in de woestijn waar toen al meerdere kluizenaars zich hadden teruggetrokken om afgezonderd van de heidense wereld zich meer met God bezig te houden. Antonius bezocht deze kluizenaars om van hen te leren. Hij heeft de kluizenaars bijeengebracht om een gemeenschappelijk leven op te zetten. Hij is zo een van de grondleggers van het kloosterleven.

Toen Antonius merkte hij in het klooster toch teveel de publieke belangstelling trok door allerlei mensen die hem om raad vroegen, trekt hij zich de laatste jaren weer terug als kluizenaar in de woestijn, in een grot, 1000 schreden hoog in het Colzim gebergte aan de Rode Zee. Daar is hij gestorven in het jaar 356. Vanwege de vele bekoringen die Antonius moest verduren wordt hij wel eens afgebeeld met een duivelskopje in de hand. Zo kunt u hem ook zien in het raam in de toren boven het zangkoor.

De volgelingen van Antonius, ook wel genoemd Antonieten, hadden het voorrecht hun varkens vrij te mogen weiden, mits zij voorzien waren van een belletje. De afbeelding met een varken komt misschien voort uit een processie die gehouden werd ter ere van de H. Antonius met als doel hen te bevrijden van een varkensziekte. Ook wordt Antonius afgebeeld met een rozenkrans. De tegenwoordige rozenkrans is echter van veel latere datum.

Hoe het was tot nu

Enter behoorde aanvankelijk tot de parochie Rijssen, de H. Dionysius. Omstreeks 1400 werd er in Enter een kapel gebouwd, toegewijd aan de H. Antonius Abt. Deze kan wel beschouwd worden als de stichting van het dorp Enter. De kapel moet hebben gestaan op de kruising van de wegen: Wierden, Goor en Rijssen en Bornerbroek. Deze kapel wordt tijdens de 80-jarige oorlog (1568-1648) verwoest. Na de overwinning op de Spanjaarden werd het Calvinisme staatsgodsdienst en werd Twente vanuit Deventer systematisch bewerkt. Hier in Twente werden niet alleen geen papisten meer geduld, maar ook geen mennisten en luthersen.

Er ontstond toen een ondergronds systeem van schuilkerken en rondtrekkende priesters, die soms als kooplui verkleed, voor informatie zorgden en in het geheim godsdienstonderwijs gaven. Bij boeren in een schuur droegen zij de H. Mis op. Er was een wijdvertakte organisatie van vrouwen, zogenaamde Klöpkes, die bij de hun bekende katholieken op de deur of het raam klopten en meedeelden waar en wanneer er hier of daar een priester aanwezig was. Alsof er geen hervorming had plaats gevonden nam men de draad weer op van het verleden en bouwde men in 1818-1819 een nieuw bedehuis ter vervanging van de verwoeste St. Antoiuskapel. Dit gebeurde op de grond, waar nu de pastorie staat. Deze kerk was een zogenaamde Waterstaatskerk. Deze kerk werd gewijd in 1819  door de Aartspriester van Twente. H. A. Peese. In 1851 werd de kerk na vergroot te zijn opnieuw gewijd door de Aartspriester van Twente, L. Engbers. Deze kerk werd weer te klein en pastoor Haarhuis begon in 1917 met een maandelijkse collecte in te voeren. In februari 1926 kreeg architect Clemens Hardeman uit Oldenzaal van pastoor Heimerikx opdracht voor de bouw van een nieuw kerkgebouw. De aannemers waren de heren J. W. Brok en A. H. Kerkhof. Op 27 april 1927 consacreerde de Aartsbisschop van Utrecht, Mgr. H. v.d. Wetering de nieuwe kerk. Uit de oude kerk werden kruiswegstatie (in 1850 geschilderd door O. de Boer) en  het  Antoniusbeeld naar de nieuwe kerk overgeplaatst. Het tegenwoordige orgel werd 13 juni 1959 in gebruik genomen, nadat het zangkoor naar voren was uitgebouwd. De verandering van het priesterkoor vond in verband met de vernieuwing van de liturgie in het najaar van 1966 plaats. De grote kerkramen zijn in augustus en september 1973 vernieuwd en in het voorjaar van 1989 ontving het kerkbestuur van een goedgeefse parochiaan drie gebrandschilderde ramen. Zij stellen voor, boven het zangkoor, aan de straatkant, een afbeelding van de parochiepatroon St. Antonius Abt, aan de kant van het oude zustershuis St. Franciscus met de dieren als herinnering aan het verblijf van de zusters Franciscanessen en aan de kant van de pastorietuien een afbeelding van de H. Familie als eerbewijs aan, en stimulering van het christelijk gezinsleven. Tussen 1996 en 1998 werd de pastorie grondig opgeknapt en in november 1999 werd begonnen met de verbouwing en nieuwbouw van het zusterhuis tot parochiecentrum “t Trefpunt Enter Saam” dat uiteindelijk in november 2000 werd geopend. Deze werkzaamheden werden door vrijwilligers uitgevoerd.

Sinds 1 januari 2010 maakt onze geloofsgemeenschap deel uit van de parochie van de Sint Marcellinusparochie.

200 jaar Rooms-katholieke kerk Enter